Şehirlerde giderek daha yoğun bir şekilde meydana gelen “kentsel ısı adası” etkisi, şehir merkezlerindeki sıcaklıkları, kırsal alanlara göre birkaç dereceye kadar daha yüksek bir hale getiriyor.
Örneğin ABD Çevre Koruma Ajansı’na (EPA) göre New York şehri, yakın çevredeki kırsal bölgelerden ortalama 1-3°C ve bazı akşamlar 12°C kadar daha sıcak olabiliyor. Dünya genelindeki birçok metropol için buna benzer farklar söz konusu.
Son verilere göre Avrupa, küresel ortalamadan daha hızlı ısınıyor ve kentsel alanlarda yıllık sıcaklık ortalaması, 1,7 ila 1,9 °C arasında daha fazla seyrediyor. Barselona da bir istisna değil, şehir son dönemde sıcaklık rekorları kırıyor.
Barselona Kent Konseyi, kentsel alanlarda daha fazla ağaç dikerek iklim krizini ele alıyor. Ancak sorun büyüdükçe, şehri tehdit eden ve giderek sıklaşan sıcak hava dalgalarının önüne geçmek için yeşil alanların tek başına yeterli olmadığı görülüyor.
Barselona Özerk Üniversitesi’nde (UAB) yapılan bir araştırma, Barselona’daki mevcut yapı malzemelerinin şehrin her yerinde ısı birikmesine katkıda bulunduğunu gösteriyor. Buna karşı çözüm üretmeye çalışan bir grup iklim değişikliği araştırmacısı ise sıcak hava dalgaları sırasında sıcaklığı 4,7°C kadar azaltabilecek bir proje üzerinde çalışıyor.
Temel savunu: Siyah ve koyu renkler ısıyı hapsediyor, şehirlerde “ısı adası” oluşturuyor. Beyaz ve açık renkler ise güneş ışığını yansıtarak ısının yüzeyde hapsolmasına engel oluyor. Bu sebeple güneş ışınının vurduğu yüzeylerin beyaz renkte olması, şehirleri iklim krizine karşı daha güçlü hale getiriyor.
UAB’den bilim insanları, iklim krizine karşı şehrin çehresini değiştirebilecek önemli bir öneri sunuyor: Çatıları beyaza boyamak… Sıcak hava dalgalarının yıkıcı etkisini azaltmak için önerilen bu yöntem üzerinde çalışan ekipten meteorolog Sergi Ventura, kamu kuruluşlarının da bu fikre sıcak baktığını ifade ediyor.
Fikir, farklı ülkelerdeki araştırmalarla da destekleniyor. Zürih’teki İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü’nde (ETH) kara-iklim dinamikleri üzerine çalışan Sonia Seneviratne, bu tip yöntemlerin Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’nın çoğunda “aşırı sıcaklıkları 2 veya 3 °C kadar düşürmeye yardımcı olabileceğini” söylüyor.
Arizona Eyalet Üniversitesi’nden Matei Georgescu ise 2014 tarihli bir makalede, bu yaklaşımın, sıcaklıkları Kaliforniya’da 1,5°C ve Washington DC gibi şehirlerde 1,8°C kadar azaltabileceğini belirtiyor. Berkeley Lab de dünya çapında beyaz renkli çatıya geçişin, 20 yılda 300 milyon otomobilin karbon emisyonunu dengeleyebileceğini hesaplıyor.
Beyaz çatı ve yüzeylerin, kentsel ısı adalarını ve aşırı sıcaklıkları azaltmaya yardımcı olduğu uzun zamandır biliniyor. Ancak bu fikrin, yaygın bir şekilde uygulamaya geçirilip geçirilmeyeceğini zaman içinde göreceğiz.
Yazıyı yazarken hangi kaynaklardan faydalandık?
e360.yale.edu/features/urban-heat-can-white-roofs-help-cool-the-worlds-warming-cities
theatlantic.com/ideas/archive/2022/08/fight-climate-change-get-white-roof/671287/
1 thought on “Çatıları beyaza boyamak kentlerdeki sıcaklıkları düşürmeye yardımcı olabilir mi?”