
Tianjin Üniversitesi’nden bilim insanları, spermden yapılan yeni bir çevre dostu plastik geliştirdi. Araştırmacılar şimdiden çevre dostu plastikten bir fincan ve yapboz parçaları üretti.
Plastiği sürdürülebilir kaynaklardan elde etmek büyük önem taşıyor. Çünkü plastik, üretiminde çok fazla ısı ve toksik madde gerektiren petrokimyasallardan elde edildiğinden çevre için büyük bir sorun demek. Ayrıca çözünmesi yüzyıllar alıyor ve çok azı geri dönüştürülebiliyor; çoğu yakılıyor veya çöp sahasına gönderiliyor. Bu da gezegenimiz için başlı başına büyük bir yük.
Bu nedenle doğal çevremize daha az zarar veren alternatifler bulmak için birçok araştırma yapılıyor. Biyolojik olarak parçalanabilen plastikler, mısır nişastası ve yosun gibi malzemeler kullanılarak zaten oluşturulmuş durumda. Ancak bunları yapmak çok fazla enerji gerektiriyor ve geri dönüşümü zor oluyor.
Tianjin Üniversitesi’nden Dayong Yang ve ekibinin, bu sorunları çözebilecek bir materyal yaratma arayışına girmesiyle spermden çevre dostu plastik elde edildi. Söz konusu eko-inovasyon, büyük bir potansiyelle karşımıza çıkıyor. Yang, DNA bazlı plastiğin yaratılmasının polistiren plastiklerden %97 daha az karbon emisyonuna neden olduğunu söylüyor.
Peki ama bu nasıl mümkün oldu? Öncelikle somon sperminden alınan iki kısa DNA dizisi, bitkisel yağdan elde edilen bir kimyasalla birleştirildi. Ortaya çıkan hidrojel, daha sonra farklı şekillerde kalıplandı ve katılaşmasını sağlamak için dondurularak kurutuldu.
Araştırmacılar bu yöntemle şimdiden çevre dostu plastikten bir fincan, yapboz parçaları ve bir DNA molekülü yarattı bile. Ekip, hammaddelerini somon sperminden almış olsa da DNA, Dünya’daki her canlıda bulunuyor.
Sözgelimi 2015 yılında yapılan bir araştırma, gezegende yaklaşık 50 milyar ton DNA olduğunu tahmin ediyor. Yani bulunan yöntemle plastiği ekin, alg veya bakteri gibi diğer sürdürülebilir kaynaklardan elde edebilmemiz mümkün.
Yaratılan malzemeden oluşturulan plastiklerin suya daldırılması, onları yeniden jele dönüştürebiliyor. Böylelikle geri dönüşümü de kolay. Bir başka deyişle, spermden elde edilen plastik artık gerekli değilse, DNA sindirici enzimler tarafından parçalanabiliyor.
Ancak yeni malzemenin bazı kısıtları var. Su kullanılarak geri dönüştürülebilmesi, kuru tutulması gerektiği anlamına geliyor. Bu sebeple su geçirmez kaplamalar yapılması gerekiyor ki bu da geri dönüşümü daha zor hale getirebilir.
Buna karşın araştırmacılar, kuru tutulması gereken elektroniklerde ve bazı ambalaj türleri için bu inovasyonun kullanılabileceğini düşünüyor.