Sigara dumanı ve hava kirliliğinden kaynaklanan toksinleri, en iyi hangi sebzeler azaltıyor?
Hava kirliliği, insan sağlığına ve bir bütün olarak çevreye zararlı kirleticilerin atmosfere salınması olarak tanımlanıyor. Bunun yanında hava kirliliğine maruz kalan insanlar, çeşitli sağlık sorunları yaşıyor. Zatürre veya bronşit gibi hastalıklar en sık rastlanan vakalar arasında.
Baş ağrısı, baş dönmesi ve mide bulantısının yanı sıra burun, boğaz, göz veya ciltte tahriş de hava kirliliği belirtileri olarak bildiriliyor. Hava kirliliğinin uzun vadeli sonucu ise ölüme kadar varabiliyor.
Öyle ki Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) göre hava kirliliği, dünya genelinde her yıl yedi milyon insanın ölümüne neden oluyor. Her on kişiden dokuzu, WHO’nun kirlilik için belirlediği kılavuz (limit) seviyelerini aşan havayı soluyor. Buna en çok maruz kalanlar ise düşük ve orta gelirli ülkelerdeki insanlar.
Ne yemeli?
Delaware Üniversitesi’nde yapılan ve Journal of Nutritional Biochemistry’de yayımlanan bir araştırma, hava kirliliğinin vücudumuza zarar veren toksinlerine karşı ne yememiz gerektiğini ortaya koyuyor. Araştırmaya göre kereviz, havuç ve maydanoz gibi sebzeleri düzenli olarak tüketmek, hava kirliliğinin vücudumuz üzerindeki olumsuz etkisini azaltabiliyor.
Çalışma, maydanozgiller familyasına ait sebzelerin, sigara dumanı ve otomobil egzozunda bol miktarda bulunarak akciğer ve cildi tahriş eden, güçlü ve hoş olmayan bir kokuya sahip akrolein birikiminden nasıl koruduğunu gösteriyor.
Makalenin yazarlarından Jillian Trabulsi’ye göre sonuçlar, söz konusu sebzelerin, akroleinin neden olduğu hasar ve iltihaplanmaya karşı koruma sağlayabileceğini gösteriyor. Çünkü bu sebzeler, akroleinin vücuttan atılmak üzere suda çözünür bir aside dönüşümünü arttırıyor.
Yeterli miktar ne kadar?
Çalışmanın başyazarı Yardımcı Doçent Dr. Jae Kyeom Kim’e göre bu sebzeleri aşırı düzeyde kullanmak da doğru değil. Günde 1 veya 1/3 su bardağı yeterli; bir küçük kâseye karşılık gelen bu miktar, günlük olarak ulaşabileceğimiz makul miktarlar.
Kim ve ekibi, hava kirliliğinden kaynaklanan toksik maddelerin vücudumuzda birikmesiyle mücadele etmek için beslenmemizde değişiklikler uygulamanın önemini vurguluyor. Trabulsi, tek bir besin öğesine yüklenmekten ziyade, yararlı sağlık sonuçlarını destekleyen meyve ve sebzelerdeki besinlerin bir araya getirilmesi gerektiğinin altını çiziyor.
The American Journal of Clinical Nutrition’da yayımlanan başka bir araştırmaya göre ise hava kirliliğinin neden olduğu toksinlere karşı bir başka etkili sebze ise brokoli. Bu sebzenin, önemli bir hava kaynaklı kirletici olan benzenin etkisini azaltırken hava kirliliğinin uzun vadeli sağlık risklerinden de kaçınmamızı sağlayabileceği bildiriliyor.
Bu haberi hazırlarken hangi kaynaklardan faydalandık?
udel.edu/udaily/2022/may/carrots-celery-apiaceous-vegetables-pollutants-parsnips-parsley/
