Bilim insanları, gıda güvenliğindeki büyük tehdit konusunda uyarıyor: “Bitki salgınları, gıda tedarikimizi tehlike altına sokuyor. İnsan ve bitki sağlığı birlikte düşünülmeli.”
Salgınlara karşı kırılgan olan tek organizma biz değiliz: “Bitkiler de yeni patojenlerin kurbanı olabilir ve bu durum, küresel gıda arzını tehdit edebilir.” Bitki hastalığı salgınlarını tespit etmek, izlemek ve durdurmak için daha iyi yollara ihtiyacımız olduğunu söyleyen bir grup bitki patoloğunun mesajı bu yönde.
Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) dergisine yazan bilim insanları, bitki pandemileri hakkında alarm veriyor ve yayılan bitki patojenlerinin nasıl izleneceği konusunda da çeşitli önerilerde bulunuyor.
Çünkü ortaya çıkan bitki hastalıklarının sıklığı artıyor; küresel ticaret ve iklim değişikliğinin olumsuz etkilerindeki artışlar nedeniyle bunun daha da şiddetli hale gelmesi bekleniyor. Peki bunun gıdamıza etkisi nedir? Uzmanlar, bu durumun mahsul verimini etkileyeceğini, temel gıdaların bulunabilirliğini azaltacağını ve hem küçük çiftçilere hem de büyük tarımsal üreticilere zarar vereceğini tahmin ediyor.
Bu da nüfus artışının, istikrarlı bir küresel gıda tedariki sağlamayı her zamankinden daha önemli hale getireceği anlamına geliyor. Çünkü Birleşmiş Milletler, dünya nüfusunun 2100 civarında 11 milyara ulaşabileceğini tahmin ediyor.
Araştırmacılar, söz konusu durumun, ekonomi ve gıdaya erişim üzerindeki etkilerinin felaket olabileceğini yazarak, “Tarım için ciddi ekonomik etkilerle birlikte gıda güvenliğini, ulusal güvenliği ve insan sağlığını etkileyebilir,” yorumunda bulunuyorlar.
Ortaya çıkan bitki hastalıklarının daha iyi izlenmesi ise bu noktada bize yardımcı olabilir. Son analizler, birçok bitki zararlısı ve patojeninin halihazırda mevcut olduklarını ve pusuda beklediklerini gösteriyor. Ancak yetersiz finansman, politika açısından zorluklar ve veri paylaşımının olmaması, bitki patojenleri hakkında gerçek zamanlı bir bakış açısı kazanma girişimlerini engelliyor.
Araştırmacılar, epidemiyoloji çalışmalarını desteklemek ve salgınları izlemek için gerçek zamanlı coğrafi bilgi sistemlerinin güçlendirilmesi ve gelişmekte olan ülkelere sunulması gerektiğini söylüyor. Bilim insanlarının çalışmalarını desteklemek için patojen sensörlerinden veri madenciliğine kadar her türlü teknik kullanılabilir.
Teklif iddialı ve araştırmacılar, ilerleme kaydetmek için daha fazla küresel koordinasyon ve finansman gerekeceğini söylüyor. North Carolina Eyalet Üniversitesi’nden bitki patolojisi profesörü Jean Ristaino, küresel insan sağlığı ve bitki sağlığı çalışmalarının birbiriyle ilişkilendirilmesi gerektiğini ve araştırmacıların birlikte çalışmaya ihtiyaç duyduğunu belirtiyor: “Gıda güvenliği ve geçim kaynakları tarımla bağlantılı ve insan sağlığı, tükettiğimiz gıdayla bağlantılı.”