İklim değişikliği, yarının değil bugünün sorunu… Bu görüşü doğrulayan birçok doğa olayını da bizzat yaşıyoruz. Nature’da yayımlanan yeni bir bulgu, okyanusların yarısından fazlasının “küresel ısınma nedeniyle son 20 yılda daha yeşil hale geldiğini” gösteriyor.
Bilim insanları, çalışmayı yapmadan önce “okyanusların renginde iklim değişikliği belirtilerini tespit edebilmek için” 40 yıl gibi daha uzun sürece dayanan verilere ihtiyaç duyacaklarını düşünse de bu kadar kısa bir sürede böylesine büyük bir etkinin ortaya çıkmasını şaşırtıcı buluyor.
NASA’nın 2002’de fırlatılan Aqua uydusundaki MODIS sensöründen gelen verileri analiz eden araştırmacılar, okyanus yüzeyinin %56’sındaki “dikkate değer” değişimi (yeşile dönüşü), çoğunlukla 40º Güney-40º Kuzey enlemleri arasındaki sularda (subtropikal ve tropikal bölgelerde) gözlemlediklerini belirtiyor.
Birleşik Krallık, Southampton’daki Ulusal Oşinografi Merkezi’nden (NOC) okyanus ve iklim bilimci B. B. Cael, “Ekosistemi daha önce görmediğimiz bir şekilde etkiliyoruz,” diyor.
(Temmuz 2002’den Haziran 2022’ye kadar NASA MODIS-Aqua verileri. Credit: Nature)
Okyanusları daha yeşil hale getiren nedir?
Çalışmanın baş yazarı olan Cael, bu değişimin tek nedeninin artan deniz yüzeyi sıcaklıkları olmadığını, çünkü renk değişiminin gözlemlendiği alanlar ile sıcaklıkların genel olarak yükseldiği alanların tam olarak eşleşmediğini söylüyor.
Değişimi yaratan asıl unsur ise besinlerin okyanuslardaki dağılışıyla ilişkilendiriliyor: Yüzey suları ısındıkça, okyanusun üst katmanları daha tabakalı hale geliyor ve bu da besinlerin yüzeye çıkmasını zorlaştırıyor.
Daha az besin olduğunda ise daha küçük fitoplanktonlar daha büyük olanlara göre hayatta kalmakta daha usta oluyor; bu nedenle besin seviyelerindeki değişiklikler, ekosistemi etkileyerek suyun genel renginde değişikliklere yol açabiliyor.
Cael, “Rengi önemsememizin nedeni, rengin bize ekosistemde neler olduğu hakkında önemli şeyler söylemesidir,” diyor.
