Aşırı hava olaylarını gözlemleyen iklim bilimci Maximiliano Herrera, 400’den fazla hava istasyonunun 2021’de sıcaklık rekorları kaydettiğini açıkladı. Herrera, geçen yılın muhtemel olarak “tarihin en sıcak ilk beş veya altı yılı” arasında yer alacağını söyledi.
İklim bilimci Maximiliano Herrera, 30 yılı aşkın bir süredir hava durumu kayıtlarını inceleyerek bir önceki yılda kırılan sıcaklık rekorlarının listesini yayınlıyor. Herrera’nın dünya çapında 400’den fazla meteoroloji istasyonundan topladığı verilere göre 2021, tüm zamanların en yüksek sıcaklık rekorlarından bazılarını kırmış durumda.
Herrera’ya göre Türkiye’nin de aralarında bulunduğu on ülke (Umman, BAE, Kanada, ABD, Fas, Tayvan, İtalya, Tunus ve Dominik), ulusal en yüksek sıcaklık rekorunu kırdı veya bu rekorları egale etti. 107 ülkede ise aylık yüksek sıcaklık rekorları kırıldı.
Afrika, şimdiye kadarki en sıcak haziran ve eylül aylarını yaşadı. Ağustos ayında, İtalya’nın Siraküza kentinde, Avrupa’da şimdiye kadar kaydedilen en yüksek sıcaklık olan 48.8 °C kaydedildi. Temmuz ayında ise ABD’deki Furnace Creek yerleşim yerinde 54.4 °C gibi rekor bir sıcaklık görüldü.
Sıra dışı durumlar yaşandı
2021’de uzmanların gözüne çarpan özel birkaç aşırı iklim olayı daha vardı. Kenya Meteoroloji Departmanı’ndan meteorolog Patricia Nying’uro, Kenya’da yaşanan art arda iki yağmursuz mevsimin olağandışı olduğunu ve bu durumun, hükümeti uzun yıllardan sonra ilk kez gıda yardımı için örgütlenmeye zorladığını söylüyor.
Dünya genelindeki hava durumu hakkında veri toplayan meteorolog Scott Duncan ise birçok ülkede rekorlar kıran ve Akdeniz’de orman yangınlarının da eşlik ettiği Avrupa’daki sıcak hava dalgalarına dikkat çekiyor. Duncan, mart ayında sıcak, nisan başında şok niteliğindeki soğuk ve ardından temmuz ayındaki sel felaketlerinin ilgisini fazlasıyla çektiğini belirtiyor. Alaska’da geçtiğimiz aralık ayında yaşanan rekor sıcaklığın ise olağanüstü olduğunun altını çiziyor.
Çin’in en sıcak yılı
Çin Meteoroloji İdaresi’ne göre de ülkede “şimdiye kadarki en sıcak yıl” yaşandı. Henan eyaletinde ise hayatı felç eden bir yağmur sezonu görüldü; bölge, üç gün içinde normalde bir yıl boyunca olduğundan daha fazla yağmur aldı. Bunun sonucunda yüzlerce insan öldü, ekinler ve evler yok oldu. Temizlik çalışmaları halen devam ediyor.
Çin Ulusal İklim Merkezi’nin Başkan Yardımcısı Jia Xiaolong, geçen yılki durumun “anormal” olduğunu belirtiyor: “Isınma, 2021’de Çin ikliminin ana temasıydı. Küresel ısınma bağlamında, tekrarlayan aşırı hava ve iklim olayları norm haline geldi. Bu da afet önleme ve hafifletme çabaları için büyük bir zorluk teşkil ediyor.”
Sibirya ve Teksas adeta yer değiştirdi
Geçen yılki diğer önemli aşırı hava olayları, yazın Sibirya’da yaşanan sıcak hava dalgası ve şubat ayında Teksas’taki dondurucu soğuklardı; yaklaşık 200 kişi öldü, milyonlarca ev ve bazı hastaneler elektriksiz kaldı. Siyasi kargaşa yaşandı.
1980’lerin sonlarından bu yana iklim değişikliği konusunda kampanya yürüten aktivist meteorolog Guy Walton, “Şubat 2021’de Teksas’ta elektrik şebekesinin arızalanmasına ve düzinelerce ölüme sebep olan soğukların, ironik bir şekilde birçok kişi tarafından iklim değişikliğine atfedildiğini,” söylüyor. Zira eyalet, iklim değişikliğini reddeden insanların çoğunlukta olmasıyla biliniyor.
Bu arada 2022, yılın ilk birkaç günü itibariyle İngiltere ve ABD’deki bir dizi sıcaklık rekoruyla başladı.
